Antalya Antalya Cami ve Mescitleri

Murat Paşa Camisi (Merkez)

Antalya
Murat paşa Mahallesi’nde, Çarşı içerisindeki meydanda bulunan bu camiyi
Sadrazam Kuyucu Murat Paşa 1570 yılında yaptırmıştır.

Kare
planlı tek kubbe ile örtülmüş olan bu caminin önünde üç kubbeli bir son
cemaat yeri bulunmaktadır. Son cemaat yerindeki dört sütun ve bunların
üzerindeki ikisi stalaktitli, ikisi de devşirme sütun başlıklarını
birbirlerine bağlayan sivri kemerlerde renkli taşlar kullanılmıştır.
Son cemaat yerinde bir kapı ile ibadet mekanına girilmektedir. Bu
kapının her iki yanında birer dikdörtgen pencere, biri stalaktitli
diğeri de sade iki mihrabiye bulunmaktadır.

Kesme taştan
yapılmış olan caminin ibadet mekanı on kenarlı kasnağın taşıdığı bir
kubbe ile örtülüdür. İbadet mekanının duvarları boydan boya kalem
işleri ve bir kitabe frizi ile bezenmiştir. Ayrıca kubbe trompları da
bitkisel motifleri ile süslenmiştir. Kıble duvarının ortasındaki mihrap
son derece sadedir. Buna karşılık minber beyaz mermerden olup, güzel
bir taş işçiliği göstermektedir. Caminin batı köşesindeki silindirik
taş gövdeli minare XVIII.yüzyıl üslubunu yansıtmaktadır.

Murat
Paşa Camisi XVII.-XVIII.yüzyıllarda onarım geçirmiş, en son olarak da
Vakıflar Genel Müdürlüğü’nce 1960 yılında onarılmıştır.


Müsellim Camisi (Merkez)

Antalya’nın
Kışla Mahallesi’nde, Belediye Caddesi’nde bulunan Müsellim Camisi aynı
zamanda Teklioğlu Camisi olarak da tanınmaktadır. Caminin kitabesinden
Hacı Osman Ağa Kapıcıbaşı Mehmet Ağa tarafından 1796 yılında
yaptırıldığı öğrenilmektedir.

Kare planlı olan caminin
güneybatı köşesine yine kare planlı küçük bir kütüphane eklenmiştir.
Caminin önünde, cephede yedi, yanlarda da bir duvar uzantısı ve bir
sütundan oluşan ahşap bir son cemaat yeri bulunmaktadır. Muntazam kesme
taştan yapılmış olan caminin beden duvarları kademeler halinde
yükselmektedir. Caminin üzeri sekizgen bir kasnak üzerine oturan kubbe
ile örtülüdür. İbadet mekanının pencere içleri XVIII.yüzyıl çinileri
ile kaplanmıştır.

Caminin kuzeybatı köşesine, beden
duvarlarına bitişik minare oturtulmuştur. Minarenin kaide ve pabuç
kısmı kesme taştan, silindirik gövdesi ile şerefesi tuğladan
yapılmıştır.

Güneybatı köşesinde dışarıya doğru çıkıntı
meydana getiren kütüphanesinin yapı malzemesi camiden oldukça
farklıdır. Moloz taştan olan kütüphane, daha geç devirlerde yapılmış
olup, içten kubbeli, dıştan kiremit çatılı bir üst örtüsü
bulunmaktadır.


Tekelioğlu Mehmet Paşa Camisi (Merkez)

Antalya
Kale Kapısı semtinde, Yivli Minare’nin karşısındaki bu camiyi Antalya
Mütesellimi Tekeli Mehmet Ağa XVIII.yüzyılda yaptırmıştır. Bununla
beraber bu caminin Tekeli Mehmet Ağa’dan önce yaptırılmış olduğu da
iddia edilmektedir.

Caminin kareye yakın dikdörtgen bir planı
vardır. Beden duvarları giriş kapıları, pencere üzerindeki alınlıkları
kesme taştan, diğer kısımlar da moloz taştan yapılmıştır. Fazla bir
özelliği bulunmayan bu caminin kuzey cephesinin ortasındaki giriş
kapısı yay kemerli olup, çevresinde profillerden oluşan bir niş
içerisine alınmıştır.

İbadet mekanını örten kubbe, dört
köşedeki dört yarım kubbe ile desteklenmiştir. Sonraki dönemlerde
yapılan ilavelerle son cemaat yeri ibadet mekanına katılmıştır. Mihrap
ve minberi mermerden olup, oldukça sadedir. İç mekanda, kapı üzerinde,
pencere üzeri alınlıklarında lacivert, beyaz, kırmızı, açık mavi
renklerde XVIII.yüzyıl çinileri ile kaplanmıştır.

Caminin
kuzeybatı köşesine, beden duvarlarına bitişik olarak kesme taştan
minaresi yapılmıştır. Nişlerle ve silmelerle minareye hareket
kazandırılmıştır.


Akşebe Sultan Mescidi (Alanya)

Surların
Ehmedek ile İç Kale arasındaki bölümünde, kervansaraydan biraz daha
yukarıda, arazinin oldukça dikleştiği bir yerde 1230 yılında
yaptırılmıştır. Yapı çeşitli tarihlerde bazı değişikliklere uğramış ve
bunun sonucu olarak da orijinalliğini kısmen yitirmiştir. Alanya’nın
diğer bazı yapılarında görüldüğü gibi Akşebe Sultan Mescidi ve
Türbesinin yapımında da kırmızı renkli tuğlalar kullanılmıştır.

Kare
planlı ibadet merkezi bir kubbe ile örtülüdür. Bunun doğu yüzünde ise,
ona bitişik, üzeri tonozlu bir bölüm daha bulunmaktadır. Bu kısmın bir
mezar odası olması kuvvetle muhtemeldir. Burada Selçuklu üslubunda, son
derece güzel süslenmiş bir sandukanın bulunduğu söylenmektedir. Diğer
dikkat çekici özelliği ise, yapının kuzeybatısındaki mavi sırlı
çinilerle kaplı tuğla bir minare kalıntısıdır.


Sultan Süleyman Camisi (Kale Cami) (Alanya)

Şehir
surlarının zirve kısmında, İç Kalenin hemen dışında kalan caminin yapım
tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Bununla beraber, Selçuklu Sultanı
Alaaddin Keykubad tarafından kentin yeniden düzenlenmesi sırasında 1231
yılında yaptırıldığı sanılmaktadır. Ancak sonraki yıllarda cami
yıkılmış ve XVI. yüzyılda Osmanlı döneminde Kanuni Sultan Süleyman
tarafından tekrar yaptırılmıştır. Tek minareli cami, Alaeddin, Kale ya
da Süleymaniye Camisi adları ile de anılmaktadır.

Cami üzeri
sekizgen kasnak üzerine, kiremitli kubbelidir. Kubbenin askılık görevi
üstlenen kısmına akustiği sağlamak için 15 küçük küp yerleştirilmiştir.
İbadet sırasında bu özellik ortaya çıkmaktadır.Cami kare planlı ve
moloz taştan yapılmıştır. Ayrıca önünde dört ayak üzerine kiremitli, üç
kubbeli bir son cemaat yeri, kuzeybatı köşesinde minare ve kuzeydoğuda
da bir su sarnıcı yer almaktadır.Kapı ve pencere kapakları Osmanlı
döneminin ahşap oyma işçiliğinin güzel bir örneğidir.


Kesik Minare (Korkut ) Cami (Merkez)

Aslında
MS.V.yüzyılda antik bir tapınak üzerine yapılmış Panaghia kilisesi
iken, II.Beyazid’in oğlu Sultan Korkud tarafından camiye çevrilmiş ve
yapıya bir minare eklenmiştir. Minarenin ağaç kısmı XIX. yüzyılda çıkan
bir yangında yanmış ve o zamandan beri Kesik Minare adı ile anıla
gelmiştir. Halen harap bir durumda olan Cami kullanılmamaktadır.

Selçuklular
devrinde onarım hatta ilave gördüğü bilinmektedir. Asıl camiye
çevrilmesi Şehzade Korkut (1470-1509) zamanında olmuştur. Bu onarımda
cepheye yani batı kısmına portal yapılmıştır. Güney kısmına ise portal
ile aynı yükseklikte kare planlı minarenin kürsü kısmı ve minaresi
ilave edilmiştir. H. 1314 yılında yangın geçiren cami 1974 yılında yeni
bir oranım daha görmüştür. "Cumanın Camii" diye de bilinen kesik Minare
kilise olarak Meryem Ana’ya adanmıştır.








Yivli Minare Cami (Merkez)

Yivli
Minare külliyesi içinde yivli minarenin kuzey batısındadır. Dikdörtgen
planlı olan camii kuzey-güney doğrultusunda uzanmaktadır. İki giriş
kapısının biri kuzeyde, biri doğudadır. Cami, Hamitoğullarından Mehmet
Bey tarafından 1372 yılında Balaban Tavaşi’ye yaptırılmıştır. Üzeri
altı adet yarım küresel kubbe ile örtülmüştür. Plandan kubbelere geçiş
ters-düz üçgen pandantiflerledir.

Giriş kapısı üzerinde sivri
kemerli alınlık içinde yedi satırlık sütun kitabesi vardır. Kitabenin
tercümesinden caminin yerinde başka bir yapıdan tamir onarılarak
yapıldığı anlaşılmaktadır.


Yivli Minare (Merkez)

Yivli
Minare Külliyesi içerisinde camiinin hemen güneydoğusunda, XIII.
yüzyıla ait bir Selçuklu eseridir. I. Alaeddin Keykubat tarafından
(1219-1238) tarihleri arasında yaptırılmıştır.

Kare planlı bir
kaidenin üstünde silindirik bir kısmı ve yarım sütun şeklinde gövdesi
vardır. Oldukça kalın olan gövdeye bu yivli bölümlerle zarif bir
görünüm kazanmıştır. Gövde kısmı tuğla ve firuze renkli çinilerden
yapılmıştır. 8 Yivlidir. Minarenin yapı malzemesi kesme ve yontma
taştandır. Minarenin kuzeydoğu tarafından giriş kapısı vardır.
Yüksekliği 38 m. olup 90 basamaklı bir merdiven ile çıkılmaktadır.
Minare gövdesi üzeri firuze çinili tuğlalarla süslüdür.

Minarenin yüksekliği tahminen 38 m.’dir. Kaidenin güneydoğu kısmında, firuze çinilerle kufi yazılı bir pano bulunmaktadır.






İskele Cami (Merkez)

Yat
Limanı’nda, surun hemen altında bulunan küçük bir camidir.Kayaların
önünde bir su kaynağının üzerine ayaklı kemerler üzerine yapılmıştır.
Ne zaman yapıldığı bilinmemektedir.

Altı tane ayağı bulunan
caminin girişi kuzeydoğuda ve merdivenlidir. Pramidal bir çatıya sahip
caminin güney batı duvarı üzerinde bir yazıtı vardır. Minaresi
kuzeybatıdadır. Kale içi restorasyon çalışmaları sırasında yeniden
düzenlenmiştir.







Alaeddin Camisi (Merkez)

Barbaros mahallesi Sefer Sokakta bulunan cami kare planlıdır. Duvarlar kesme, moloz taş ve tuğladan yapılmıştır.

Yapı
Kagirdir. Doğu cephesi hafif çıkıntılıdır. Güney kapısı sivri kemerli
basit kornişlidir. Kuzey kapısı işlemeli olup, sivri kemerlidir.
Yanlarda burmalı iki sütun vardır. Bu sütunların ucu aynı şekilde devam
ederek kapı kemerinin üstünde ikinci bir kemer oluşturmaktadır. İki
kemer arasında kabartmalar bulunmaktadır.


Ahi Yusuf Camisi (Merkez)

İskeleye
hakim bir konumda, Mermerli parkının hemen kenarında 1249 yılında
yapılmıştır. Kare planlı cami ve türbenin arasında bulunan küçük
mezarlığı ile bir külliyeyi anımsatmaktadır.

Kare planlı olan
camide kare plandan kubbeye geçiş pandantiflerle sağlanmıştır. Türbede
ise kubbe yuvarlağına geçiş tramplar vasıtasıyladır. Caminin kubbesi ve
türbenin pramidal çatısı kiremitlerle örtülüdür. Caminin kuzey kapısı
kesme blok taşlarla yapılmıştır.

Türbe içi katlı olup, alt kat
mezar odasıdır ve burada Ahi Yusuf’un sandukası bulunmaktadır. Üst kat
ise zaviyedir. Cami ile türbe arasındaki boşlukta ise 3 adet mezar
bulunmaktadır. Bunlardan ikisi baş ve ayak taşlı, üçüncüsü ise sadece
baş taşlıdır.


Ömer Paşa Camisi ve Türbesi (Elmalı)

Elmalı’da çarşı içinde yer alan, yapı Manavgatlı Ketencizade Ömer Paşa tarafından 1610 yılında yaptırılmıştır.

Son
cemaat bölümü ve minare çıkıntıları hariç kare planlıdır. Duvarlar
düzgün kesme taş kaplıdır. Duvarlar yukarıda profilli üç kornişle
kademe kademe daralmakta ve bunların üstünde 16 köşeli kasnak ve büyük
bir kubbe bulunmaktadır. Minare sağda dört köşeli temel üstünde, sekiz
köşeli kaidelidir.

Türbe camiye yapışık, kare planlı, sade bir
yapıdır. Kesme taş ile yapılmıştır. Üstü kasnaksız, dört köşeli, basık
bir kubbe ile örtülmüştür. Zeminde basit yapılı mezar yer almaktadır.
Caminin avlusunda 1952 yılında yapılan onarım sırasında eski malzemesi
kullanılarak yeniden inşa edilen şadırvanı bulunmaktadır. Camii ile
aynı dönemde yapıldığı sanılan ve Caminin bulunduğu avluyu kuzeyden
çevreleyen "U" planlı Medrese yapısı bugün kütüphane binası olarak
kullanılmaktadır.


Şeyh Sinan Camisi (Merkez)

Antalya
Şeyh Sinan Mahallesi, Recep Peker Caddesi üzerindeki Şeyh Sinan
Camisi’nin kitabesi bulunmadığından ne zaman yaptırıldığı kesinlik
kazanamamıştır. Bununla beraber mimari yapısından XVII.yüzyıla ait
olduğu anlaşılmaktadır.

Cami dikdörtgen planlı olup, Şeyh Sinan
Türbesi ile birlikte bir avlu içerisindedir. Caminin kuzey cephesinde
ahşap bir son cemaat yeri vardır. İbadet mekanının üzeri ahşap bir çatı
ile örtülmüştür. Moloz taştan yapılan caminin içerisi iki sıra halinde
dikdörtgen pencerelerle aydınlatılmıştır. Kuzeybatı köşesine bitişik ve
camiden daha sonra yapıldığı anlaşılan, kesme taştan bir minare
yerleştirilmiştir. XVII.-XVIII.yüzyıl yapısı olan bu minarenin kaidesi
alçak olup, gövdesi silindiriktir.